καλησπερα!
εδω εχουμε και τις δυο περιπτωσεις,λευκος χρυσος και πλατινα.
το ενα εχει διπλασιο βαρος απο το αλλο!
το AP εχει 150 γραμμαρια!
Γενικά
Όνομα: Λευκόχρυσος
Σύμβολο: Pt
Ατομικός αριθμός: 78
Χημική σειρά: Μέταλλα μετάπτωσης
Ομάδα: 10
Περίιοδος: 6
Χρώμα:Ασπρο-γκριζο
Ατομική μάζα: 195.084(9) g/mol
Ηλεκτρόνια: [Xe] 4f14 5d9 6s1
Ηλεκτρόνια ανά στιβάδα: 2, 8, 18, 32, 17, 1
[Επεξεργασία]Φυσικές ιδιότητες
Φάση: στερεή
Πυκνότητα: 21.45 g/cm³
Πυκνότητα υγρού: 19.77 g/cm³
Σημείο τήξης: 2041.4 K (1768.3 °C, 3214.9 °F)
Σημείο βρασμού: 4098 K (3825 °C, 6917 °F)
Θερμότητα τήξης: 22.17 kJ/mol
Θερμότητα εξάτμισης: 469 kJ/mol
Θερμοχωρητικότητα: (25 °C) 25.86 J/(mol•K)
Πίεση ατμού:
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 2330 (2550) 2815 3143 3556 4094
[Επεξεργασία]Ατομικές ιδιότητες
Κρυσταλλική δομή: κεντροθετημένο
Καταστάσεις οξείδωσης: 2, 3, 4
(ασθενές βασικό οξείδιο)
Ηλεκτραρνητικότητα: 2.28 (Κλίμακα Pauling)
Ενέργειες ιονισμού: 1st: 870 kJ/mol 2nd: 1791 kJ/mol
Ατομική ακτίνα: 135 pm
Ατομική ακτίνα(calc): 177 pm
Ομοιοπολική ακτίνα: 128 pm
Ακτίνα Van der Waals:175 pm
[Επεξεργασία]Διάφορα
Μαγνητική τάξινόμηση: Παραμαγνητικά
Ηλεκτρική ειδική αντίσταση: (20 °C) 105 nΩ•m
Θερμική αγωγιμότητα: (300 K) 71.6 W/(m•K)
Θερμική επέκταση: (25 °C) 8.8 µm/(m•K)
Ταχύτητα του ήχου (σε λεπτή ράβδο): (r.t.) 2800 m/s
Μέτρο ελαστικότητας Young: 168 GPa
Μέτρο δυσκαμψίας Shear: 61 GPa
Μαζικός συντελεστής: 230 GPa
Αναλογία Poisson: 0.38
Σκληρότητα Mohs: 3.5
Σκληρότητα Vickers: 549 MPa
Σκληρότητα Brinell: 392 MPa
Αριθμός μητρώου CAS: 7440-06-4
[Επεξεργασία]Εφαρμογές
Καταλύτης που χρησιμοποιείται στον καταλυτικό μετατροπέα, ως προαιρετικό συστατικό σε καύσιμα, π.χ. βενζίνη, και σε συστήματα εξατμίσεων αυτοκινήτου (δείτε τα "ξεχωριστά χαρακτηριστικά" σε αυτό το άρθρο).
Ορισμένες ενώσεις που περιέχουν λευκόχρυσο ειναι ικανές να παρεμβάλλονται στην ανθρώπινη έλικα του DNA, αποτελώντας έτσι χημειοθεραπευτικούς παράγοντες. Για παραδειγμα τα φάρμακα Cisplatin, Carboplatin και Oxaliplatin ανήκουν σε αυτή την κλάση φαρμάκων.
Ηλεκτρόδια για την χρηση στην ηλεκτρολυση
Τα θερμόμετρα, τα οποία χρησιμοποιούν μια αντίσταση ανίχνευσης, μπορούν να μετρήσουν τη σχέση μεταξύ των μεγεθών της ηλεκτρικής αντίστασης και της θερμοκρασίας. Είναι κατασκευασμένα απο λευκόχρυσο και ονομάζονται PRTs (Platinum Resistance Thermometers).
[Επεξεργασία]Γενική περιγραφή
Υπάρχουν δύο ευρείες κατηγορίες, η «ταινία» και το «καλωδιωμένο».
Τα θερμόμετρα ταινιών έχουν ένα στρώμα λευκόχρυσου σε ένα υπόστρωμα. Το στρώμα μπορεί να είναι πολύ λεπτό, περίπου ένα μικρόμετρο. Τα πλεονεκτήματα αυτού του τύπου είναι ότι έχουν χαμηλότερο κόστος και γρήγορη απόκριση. Τέτοιες συσκευές έχουν καλύτερη απόδοση, αν και τα διαφορετικά ποσοστά επέκτασης του υποστρώματος και του λευκόχρυσου αυξάνουν την πίεση και εντείνουν τα προβλήματα σταθερότητας.
Τα καλωδιωμένα θερμόμετρα μπορεί να έχουν τη μεγαλύτερη ακρίβεια, ειδικά σε μεγάλα διαστήματα θερμοκρασίας. Η διάμετρος των σπειρών παρέχει ένα συμβιβασμό μεταξύ της μηχανικής σταθερότητας και το επιτρπόμενο μήκος του καλωδίου. Έτσι ελαχιστοποιεί την πίεση και την επακόλουθη κλίση.
Τα τρέχοντα διεθνή πρότυπα διευκρινίζουν την ανοχή και την θερμοκρασία στην ηλεκτρική αντίσταση. Η σχέση τους με τα θερμόμετρα λευκόχρυσης αντίστασης είναι 751:1983 IEC.
[Επεξεργασία]Θερμοκρασία στην εξίσωση αντίσταση
Για το ευρος -200 εώς 0 °C:
(λείπει η εξίσωση)
όπου:
RT = αντίσταση σε T°C
R0 = αντίσταση σε 0°C
T = θερμοκρασία σε °C
Για το εύρος απο 0 εώς 850 °C:
(λείπει η εξίσωση)
όπου
A = 3,9083 × 10-3
B = -5,775 × 10-7
C = -4,183 × 10-12
[Επεξεργασία]Πλεονεκτήματα και περιορισμοί
Πλεονεκτήματα των θερμομέτρων αντίστασης λευκόχρυσου:
Υψηλή ακρίβεια
Χαμηλή κλίση
Ευρεία λειτουργούσα σειρά
Καταλληλότητα για τις εφαρμογές ακρίβειας
Περιορισμοί των RTDs στις βιομηχανικές εφαρμογές σπάνια επιβάλλονται πάνω από τους 660 °C. Στις θερμοκρασίες επάνω από 450 °C γίνεται όλο και περισσότερο δύσκολο να αποτραπεί η μόλυνση του λευκόχρυσου από τις προσμίξεις της θήκη μετάλλων του θερμομέτρου. Γι' αυτό τον λόγο τα εργαστηριακά τυποποιημένα θερμόμετρα αντικαθιστούν την μεταλλική θήκη με μια γυάλινη κατασκευή.
[Επεξεργασία]Ιστορία
Η φυσικη εμφανιση του λευκοχρυσου και τα πλούσια κράματα του ειναι γνωστα εδω και πολυ καιρο. Αν και το μέταλλο χρησιμοποιήθηκε κοντά στην προ Κολομβιανη εποχη απο τους αμερικανους, η πρώτη ευρωπαϊκή αναφορά στο λευκόχρυσο εμφανίζεται το 1557 στις γραφες του ιταλου ανθρωπολογου Julius Caesar Scaliger (1484-1558) όπως μια περιγραφή ενός μυστήριου μετάλλου που βρήκε σε ορυχεία της Κεντρικής Αμερικής μεταξύ Darien (Παναμάς) και Μεξικο ("μέχρι τώρα αδύνατο να λειώσει από οποιεσδήποτε από τις ισπανικές τέχνες ").
Οι Ισπανοί ονόμασαν platina το μεταλλο, ή little silver, όταν το αντιμετώπισαν αρχικά στην Κολομβία. Θεώρησαν το λευκόχρυσο ως ανεπιθύμητh ακαθαρσία στο ασήμι που εξήγαν, και συχνα απορουσαν.
Ο λευκόχρυσος ανακαλύφθηκε από τον αστρονόμο Antonio de Ulloa και τον Don Jorge Juan Υ Santacilia (1713-1773), και οι δύο που διορίζονται από το βασιλιά Philip V παρουν μερος σε μια γεωγραφική αποστολή στο Περού που διάρκεσε από 1735 έως 1745. Μεταξύ άλλων, Ο Ulloa παρατήρησε το platina del pinto, το ανεφάρμοστο μέταλλο που βρίσκεται με το χρυσό στη νέα Γρανάδα (Κολομβία).. ενα βρετανικο σκαφος παρεμποδισε τον Ulloa στο ταξιδι της επιστροφης. Αν και καλά-αντιμετωπίστηκε στην Αγγλία,, αν και εγινε ένα μέλος της βασιλικής κοινωνίας αποτράπηκε από την έκδοση μιας αναφοράς στο άγνωστο μέταλλο μέχρι 1748.. Προτού να μπορέσει να συμβεί αυτό ο Charles Wood απομόνωσε ανεξάρτητα το στοιχείο το 1741.
Το αλχημικό σύμβολο για το λευκόχρυσο (που παρουσιάζεται κατω) έγινε με την ένωση των συμβόλων "ασημένιος" και "χρυσός".
Ο καθορισμός ενός μέτρου για πολύ βασίστηκε στην απόσταση μεταξύ δύο σημαδιών σε έναν φραγμό από ένα κράμα λευκόχρυσος-ιριδίου που στεγάζεται στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών (International des Poids et Mesures) στις Σέβρες της Γαλλίας. Ο λευκόχρυσος χρησιμοποιείται, επίσης, στον καθορισμό του τυποποιημένου ηλεκτροδίου υδρογόνου.
[Επεξεργασία]Κοιτάσματα
Μεταλλεύματα λευκόχρυσου Ο λευκόχρυσος είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο μέταλλο, με περιεκτικότητα μόνο 5 ppb στον γήινο φλοιό. Ο λευκόχρυσος βρίσκεται συχνά ελεύθερος σε περιοχές της Αμερικής και αναμιγνύεται με το ιρίδιο ως platiniridium. Το αρσενίδιο λευκόχρυσου, sperrylite (PtAs2), είναι μια σημαντική πηγή λευκόχρυσου που συνδέεται με τα μεταλλεύματα νικελίου στην κατάθεση λεκανών (Sudbury) στο Οντάριο, Καναδάς.Το σπάνιο μετάλλευμα σουλφιδίου cooperite, (PT,Pd,Ni)S, περιέχει το λευκόχρυσο μαζί με το παλλάδιο και το νικέλιο. Το Cooperite εμφανίζεται στο σκόπελο Merensky μέσα στο Bushveld σύνθετο, Θ*Τρανσβααλ, Νότια Αφρική. Η Νότια Αφρική είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός του λευκόχρυσου στον κόσμο.
O Λευκόχρυσος, συχνά συνοδευόμενος από τα μικρά ποσά άλλων οικογενειακών μετάλλων λευκόχρυσου, εμφανίζεται στις αλλούβιες αποθέσεις μεταλλοφόρων κοιτασμάτων στο Witwatersrand της Νότιας Αφρικής, Κολομβία, Οντάριο, τα βουνά Ural, και σε ορισμένα δυτικά αμερικανικά κράτη.
Ο λευκόχρυσος παράγεται εμπορικά ως υποπροϊόν της επεξεργασίας μεταλλεύματος νικελίου στην κατάθεση Sudbury. Οι τεράστιες ποσότητες μεταλλεύματος νικελίου επεξεργασμένες αποζημιώνουν το γεγονός ότι ο λευκόχρυσος είναι παρών ως μόνο 0,5 PPM στο μετάλλευμα.
[Επεξεργασία]Ισότοπα
Ο λευκόχρυσος φυσικά εμφάνισης αποτελείται από πέντε σταθερά ισότοπα και ένα ραδιοϊσότοπο, PT- 190, όποιος έχει μια πολύ μακροχρόνια ημιζωή (πάνω από 6 δισεκατομμύριο έτη ή 190 Ps). Υπάρχουν επίσης πολλά άλλα ραδιοϊσότοπα με τη σταθερότερη ύπαρξη PT- 193 με μια ημιζωή 50 ετών.
[Επεξεργασία]Προφυλάξεις
Αυτό το μέταλλο δεν προκαλεί κανονικά τα προβλήματα υγείας λόγω του οτι δεν επιδρα στη φύση του. Οι ενώσεις λευκόχρυσου εμφανίζονται σπάνια στη φύση. Ορισμένα συγκροτήματα λευκόχρυσου (ΚΑΚ- platin) έχουν χρησιμοποιηθεί στη χημειοθεραπεία, δεδομένου ότι αναπτύσσουν την πολύ καλή κατά του όγκου δραστηριότητα, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται για να καταπολεμήσει τον ορχικό καρκίνο, αν και προκαλούν επίσης συσσωρευτικη, αμετάκλητη ζημία νεφρών. Το μέταλλο λευκόχρυσου είναι αδρανές υπό τους όρους σωμάτων και αυτό και τα κράματά του έχουν χρησιμοποιηθεί σε ποικίλες προσθετικές εφαρμογές. Η ευρύτερη χρήση της περιορίζεται από τη δαπάνη της
[Επεξεργασία]Σπανιότητα και χρώμα
Η σπανιότητα του λευκόχρυσου ως μέταλλο έχει αναγκάσει τους δηαφημιστές για να το συνδέσει με την αποκλειστικότητα και τον πλούτο. Οι πιστωτικές κάρτες "λευκόχρυσου" έχουν τα μεγαλύτερα προνόμια από "χρυσοί". Τα "βραβεία λευκόχρυσου" είναι υψηλότερα τα δυνατά, ταξινομώντας επάνω από το χρυσό, ασήμι και χαλκός. Παραδείγματος χάριν, ένα μουσικό λεύκωμα που έχει πωλήσει περισσότερα από 1.000.000 αντίγραφα, θα πιστωθεί ως "λευκόχρυσος". Και μερικά προϊόντα, όπως τα μπλέντερ και τα οχήματα, με ένα αργυροειδής-άσπρο χρώμα προσδιορίζεται ως "λευκόχρυσος" (μια υψηλότερη πιστοποίηση "του διαμαντιού" υπάρχει, εντούτοις). Ο λευκόχρυσος θεωρείται πολύτιμο μέταλλο, αν και η χρήση της είναι υπό αυτήν τη μορφή σπανιότερη από τη χρήση του χρυσού ή του ασημιού. Το πλαίσιο της κορώνας της βασίλισσας Elizabeth, αποτελείται από το λευκόχρυσο Ήταν η πρώτη βρετανική κορώνα που αποτελείται από εκείνο το μέταλλο. Λόγω στη σπανιότητά του, ο λευκόχρυσος είναι ένα ιδιαίτερα διατιμημένο μέταλλο, πιό έτσι από το χρυσό ή το ασήμι.
[Επεξεργασία]Δαπάνες
Η τιμή του λευκόχρυσου έχει ποικίλει ευρέως.. περισσοτερο απο εναν αιωνα πριν ο λευκόχρυσος χρησιμοποιήθηκε για να αλλοιώσει το χρυσό και άξιζε σχεδόν οκτώ φορές περισσότερο από τον χρυσο το 1920. Η τιμή τον Ιανουάριο του 1990 ήταν περίπου $500/troy oz.
[Επεξεργασία]Χρήσεις
Το μέταλλο χρησιμοποιείται εκτενώς στα κοσμήματα, καλώδιο, και σκάφη για την εργαστηριακή χρήση, και σε πολλά πολύτιμα όργανα συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων θερμοηλεκτρικών ζευγών. Χρησιμοποιείται επίσης για τις ηλεκτρικές επαφές, αντιδιαβρωτικές συσκευές, και στην οδοντιατρική. Τα κράματα λευκόχρυσος-κοβαλτίου έχουν τις μαγνητικές ιδιότητες. Ένα τέτοιο κράμα φιαγμένο από 76,7% PT και κοβάλτιο 23,3%, από το βάρος του, είναι ένας εξαιρετικά ισχυρός μαγνήτης που προσφέρει σε ένα B-H (ανώτατο) σχεδόν δύο φορές αυτού του Alnico V. Τα καλώδια αντίστασης λευκόχρυσου χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των υψηλής θερμοκρασίας ηλεκτρικών φούρνων. Το μέταλλο χρησιμοποιείται για τους κώνους μύτης βλημάτων επιστρώματος, ακροφύσια καυσίμων αεριωθούμενων μηχανών, κ.λπ., ο όποιος πρέπει να αποδώσει σοβαρά στις υψηλές θερμοκρασίες για τις μακριές χρονικές περιόδους. Το μέταλλο, όπως το παλλάδιο, απορροφά τους μεγάλους όγκους του υδρογόνου, διατηρώντας το στις συνηθισμένες θερμοκρασίες αλλά δίνοντας το επάνω όταν θερμαίνεται. Στο λεπτά διαιρεμένο κράτος ο λευκόχρυσος είναι ένας άριστος καταλύτης, πολύ χρησιμοπομένος στη διαδικασία επαφών για το θειικό οξύ. Χρησιμοποιείται επίσης ως καταλύτης στα ραγίζοντας πετρελαιοειδή. Πολύ ενδιαφέρον υπάρχει σε χρησιμοποίηση του λευκόχρυσου ως καταλύτη στα κύτταρα καυσίμων και στις αντιρρυπαντικές συσκευές για τα αυτοκίνητα. Οι άνοδοι λευκόχρυσου χρησιμοποιούνται εκτενώς στα καθοδικά συστήματα προστασίας για τα μεγάλα σκάφη και τα ωκεανοπόρα σκάφη, σωληνώσεις, αποβάθρες χάλυβα, κ.λπ... Το λεπτό καλώδιο γινεται κοκκινο όταν τοποθετείται στον ατμό του μεθυλικού οινοπνεύματος,. Ενεργεί εδώ ως καταλύτης, μετατροπή του οινοπνεύματος στη φορμαλδεϋ'δη. Το φαινόμενο έχει χρησιμοποιηθεί εμπορικά για να παραγάγει τους αναπτήρες τσιγάρων. Το υδρογόνο και το οξυγόνο εκρήγνυνται παρουσία του λευκόχρυσου.
[Επεξεργασία]Νόμισματα λευκόχρυσου
Η αντιστροφή ενός αμερικανικού νομίσματος ράβδου αετών λευκόχρυσου.. Τα νομίσματα λευκόχρυσου είναι μια παλαιά μορφή χρημάτων. Ο λευκόχρυσος αναγνωρίζεται διεθνώς ως μορφή νομίσματος κάτω από τον ISO 4217. Τα νομίσματα ράβδου λευκόχρυσου περιλαμβάνουν τον αμερικανικό αετό λευκόχρυσου και το καναδικό φύλλο σφενδάμνου λευκόχρυσου.
[Επεξεργασία]Πηγές